Niğde İli Ulukışla İlçesi Yeniyıldız Köyü-1-

YENİYILDIZ'DA ÇATALKOYAK ÇEŞMESİ-1-

-Gamerdin yelinin ve kışları tipinin ıslığa durdurduğu yastık başlı Gocaçam kadim bir çobandır, Çatalkoyak Çeşmesine su içmeye gelen hayvanlara-

Su kaynağı, doğanın insanlara bir armağanıdır. Bu kaynaklar, insanların süreç içinde bir bölgeye, yere yerleşmelerinde can alıcı bir etken olmuş ve insanların orada kalmalarının devamını sağlamıştır.
Doğanın bu önemli armağanını insanoğlu daha kullanılır ve daha kullanılışlı duruma getirmek için su kaynaklarının akışını değiştirmiş ve ekonomik gücü ölçüsünde hayalindeki çeşmelere pınarları durdurp ıssız, uğranılmayan kuytu yerleri uğranılır kılmıştır.
Su, hayattır. Suyun olmadığı yerde ne köyden ne de köycülükten söz edilebilir.
Köylerin ilk evleri hep bir içme suyu kaynağının yanına kurulmuştur. Köy içindeki sular da Burna'da ilk evin nereye kurulmuş olacağına ve orada hangi sülalelerin yerleştiklerine önemli bir ipucu olacaktır.
Tarihi Gamerdin Hanının yaklaşık üç yüz metre güneybatı yönünde yarım asırdır hala sağlamlığı ile varlık gösteren taş yapısından oluğuna akıp suyunun sesini oralara katan Çatalkoyak Çeşmesi çok bilinen bir yerdir. Başta Yeniyıldızlıların, yoldan gelip geçen çevre köylülerin de özellikle ulaşımın bu kadar hıza erişmiş vasıtalara sahip olmadığı zamanlar, yaya, atla eşekle yapılan yorgun yolculara, elini yüzünü yıkama, susuzluğunu giderme, önünde bir çam ormanından geriye kalmanın yalnız başınalığın hüznüyle duran yastık başlı çamın gölgesinde kısa süreliğine de olsa dinlenme ile dirilik, dinçlik katan ve kökü, pınarı ile tarihi, oradaki Gamerdin Hanından da eski ticaret yolunun zaman içinde biçimlenmesinde ve Gamerdin Hanının kuruluşuna bile katkısı olmuş izlenimi veren bu su, buralarda bir hayattır.
Elli altmış yıl önceleri bile buraların yaylımlarına konuk olan Yörüklerden, Tarsus ilçesinin Yanıkkışla köyünden de gelen Mehmet Çavuş'un katkıları, göç yolunun içinde uzandığı coğrafyalarda anıtlaşmış çeşme yapıları hayali ve Yeniyıldızlı taş ustası Hacı Ustanın külüngü ve taş tarağı ile şekillenmiş say taşları ve yörenin ak taşlarından yükselmiş kalınca ve sağlamca çeşme akarı, yapısı muhtemelen 1960'ın ilk yıllarının ipek gibi yeşermiş mayıs ayında ortaya çıkmaya başlamış ve oraların önemli hayratlarından olmuştur. Say taşına Burnalı Hacı Ustanın kazıdığı Mehmet Çavuş adı hala canlılığını korusa da, su içtikten, oradan su aldıkça "Hayırı kabul olsun Yörük Mehmet Çavuş'un, geçmiş geçenlerinin canına değsin" diye dileklerde bulunulsa da bu çeşmeden ve yerinden söz edilirken Çatalkoyak için bir yerleşmeden, köyden söz edilir gibi, çeşme için de çok eskilerden beri buralarda varlığını sürdüren Çatalkoyak Çeşmesinden söz edilir gibi edilir. Mehmet Çavuş sanki bu çeşmenin yeniden onarılması veya başka bir yapıda tekrar canlanmsı için bir hayırsever olarak bilinir ve öyle anılır. Elli, yüz yıl sonra bu çeşmeyi yine birisi onarsa, yaptırsa Çatalkoyak Çeşmesi adının yerine kendi adını geçiremez. Bu Çatalkoyak köklü bir yerdir ve köylülerin bura ile ilişkileri çok güçlüdür.
(...)
Burhaniye, 22 Şubat 2019, Seyfettin Ceylan 


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Sivas Yıldızeli Nallı Köyü Yazıları-1

SİVAS İLİ YILDIZELİ İLÇESİ NALLI KÖYÜ YAZILARI-2

KIRK ÇINAR KORULUĞU "BİR YATILI OKUL HİKAYESİ"